Titaandioxide: Veilig of Schadelijk? De Gevolgen voor de Gezondheid en de Rol van Mestcellen
Titaandioxide (TiO2) is een veelgebruikt additief in tal van producten, van voedingsmiddelen tot cosmetica tot zonnescherm. Het wordt gewaardeerd om zijn witheid, glans en UV-beschermende eigenschappen. Echter, recente studies werpen een nieuw licht op de mogelijke gevaren van TiO2 voor de gezondheid, met name de impact op mestcellen. Het grootste gevaar van TiO2 zijn de nanodeeltjes, deze zo klein dat ze via inademing of via de huid in het lichaam komen. De Europese Unie heeft het als potentieel carcinogeen aangemerkt, maar in VS wordt het nog als veilig beschouwd. Er is in Europa echter geen verbod en mag nog in voedingsmiddelen worden gebruikt.
Mestcellen en hun rol in de immuunrespons
Mestcellen zijn immuuncellen die in bindweefsel en slijmvliezen te vinden zijn. Ze spelen een belangrijke rol in de verdediging tegen pathogenen door histamine en andere ontstekingsmediatoren af te geven.
Hoe TiO2 mestcellen kan activeren
Studies tonen aan dat TiO2 via verschillende mechanismen mestcellen kan activeren:
- Oxidatieve stress: TiO2 kan reactieve zuurstofradicalen produceren die cellen kunnen beschadigen en ontstekingsreacties kunnen triggeren.
- Nanodeeltjes: TiO2-nanodeeltjes kunnen via de longen of huid binnendringen en in contact komen met mestcellen, wat leidt tot degranulatie en de afgifte van ontstekingsmediatoren.
- Direct contact: In vitro studies tonen aan dat TiO2 direct contact met mestcellen kan activeren, wat leidt tot de afgifte van histamine en andere ontstekingsmediatoren.
Gevolgen van TiO2-activatie op mestcellen
De activatie van mestcellen door TiO2 kan verschillende gezondheidsproblemen veroorzaken:
- Allergische reacties: TiO2 kan allergische reacties zoals huiduitslag, rhinitis en astma verergeren.
- Ontstekingsziekten: TiO2 kan ontstekingsziekten zoals chronische darmontsteking en reumatoïde artritis verergeren.
- Kanker: Studies suggereren dat TiO2-inhalatie longkanker kan veroorzaken, mogelijk door de activatie van mestcellen en de daaropvolgende chronische ontsteking.
Onderzoek en controverse
De veiligheid van TiO2 is een controversieel onderwerp. De Europese Unie heeft TiO2 als potentieel carcinogeen geclassificeerd, terwijl de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) het nog steeds als veilig beschouwt voor gebruik in voedsel en cosmetica.
In welke producten vind je TiO2?
De kleur van TiO2 is wit of transparant. Het kan dus onzichtbaar aanwezig zijn in tal van producten.
De kleur van een product met TiO2 hangt af van verschillende factoren:
- De vorm van TiO2: Deeltjes van TiO2 in nanometergrootte zijn transparant, terwijl grotere deeltjes wit of ondoorzichtig kunnen zijn.
- De concentratie van TiO2: Hoe hoger de concentratie van TiO2, hoe witter het product.
- De aanwezigheid van andere pigmenten: Als er andere pigmenten in het product zitten, kan de kleur van TiO2 worden gewijzigd.
Enkele voorbeelden van producten die TiO2 bevatten en niet wit zijn:
- Transparante zonnebrandmiddelen: TiO2 wordt gebruikt als UV-filter in zonnebrandmiddelen. De nanodeeltjes van TiO2 zijn transparant en laten de natuurlijke kleur van de huid doorschijnen.
- Gekleurde cosmetica: TiO2 kan worden gebruikt om cosmetica een glanzende of parelmoerachtige finish te geven. Het kan ook worden gebruikt om de kleur van cosmetica te verlichten of te versterken. Er wordt zelfs adverteert met gezichtspoeder met titaandioxide.
- Doorzichtige voedingsmiddelen: TiO2 kan worden gebruikt om voedingsmiddelen een wittere of gladdere uitstraling te geven. Het kan bijvoorbeeld worden gebruikt in yoghurt, mayonaise en snoep. Ja, zelfs in onze voeding!
Het is belangrijk om te weten dat TiO2 in verschillende vormen kan voorkomen
- Titaandioxide (TiO2): Dit is de meest gebruikte vorm van TiO2. Het is een wit poeder dat in verschillende producten kan worden gebruikt.
- Titaniumdioxide nanodeeltjes: Dit zijn kleine deeltjes van TiO2 die kleiner zijn dan 100 nanometer. Ze worden gebruikt in producten waar transparantie belangrijk is, zoals zonneschermmiddelen en cosmetica.
Voedingsmiddelen
Snoep, kauwgom, koekjes, gebak, ijs, sauzen, soepen, yoghurt, mayonaise. Je herkent het als E-nummer 171. Het is belangrijk om te weten dat TiO2 niet altijd op de verpakking staat vermeld. Dit kan zijn omdat het in een samengesteld ingrediënt zit, zoals “witte chocolade” of “artificiële kleurstof.” In dit geval kun je de ingrediëntenlijst van het samengestelde ingrediënt controleren.
Geneesmiddelen en supplementen
Tabletten, capsules, pillen.
Verven en coatings
Latexverf, lakken, primers, maar ook nagellak, kunstschildersverf, glazuur voor keramiek
Papier en karton
Verpakkingsmaterialen, papierwaren.
Verzorgingsproducten
Tandpasta, zeep, shampoo, makeup
Schoonmaak en wasmiddelen
Tips:
- Vermijd producten die TiO2 bevatten: Lees etiketten en kies voor alternatieven zonder TiO2.
- Bescherm je huid: Draag bedekkende kleding en gebruik zonnebrandcrème zonder TiO2.
- Beperk blootstelling: Vermijd inademing van TiO2-stof, vooral in nanodeeltjesvorm.
Bronnen:
