Histamine intolerantie of MCAS?
Sta je aan het begin van je zoektocht en vermoed je dat je histamine intolerantie hebt omdat je een histamine arm dieet hebt gevolgd en dit verlichting gaf? Of vermoed je dat je MCAS hebt, het Mestcel activatie Syndroom? En wat is het verschil tussen die twee? Waar moet je beginnen, wat zijn de stappen voor diagnose en herstel?
Stap 1: Ga naar je huisarts en kijk samen naar je klachten.
Mogelijk heb je een allergie, dit is wat anders dan histamine intolerantie of MCAS. Doe een basis IgE allergie bloedtest. Als daar niets uitkomt, kijk dan naar de klachten die je hebt naast de klachten die verwijzen naar te hoog histamine, dit zijn dezelfde klachten als bij allergie: Niezen, huiduitslag, waterige ogen, zwellingen. Maar daarnaast ook vermoeidheid, buikpijn, tachycardie (plots hoog versnelde hartslag), hartkloppingen en vele andere klachten die later aan bod komen. Er zijn voor veel klachten ook andere oorzaken. Het is dus belangrijk dit eerste te onderzoeken.
Als de huisarts of het ziekenhuis niets bijzonders kan vinden, wat heel vaak gebeurt, lees dan pas stap 2.
Stap 2: Wat is het mestcel activatie syndroom?
Bij het mestcel activatie syndroom zijn de mestcellen over reactief. Lees in dit artikel wat mestcellen zijn. Mestcellen zijn deel van je immuunsysteem en zijn de eerste verdedigingslinie tegen indringers. Ze vallen alles aan wat niet in je lichaam thuis hoort, of bij MCAS, wat zij denken dat er niet thuis hoort. Normaal gesproken reageren de mestcellen op allergenen, virussen, parasieten, schimmel, gifstoffen. Ze vallen ze aan en maken ze onschadelijk.
Maar bij het mestcel activatie syndroom zijn de mestcellen in de war, overwerkt, tureluurs door maanden lang overuren werken. (begrijpelijk toch, als jij heel erg moe bent en toch moet overwerken ga je ook rare dingen doen). Uiteindelijk zijn ze zo ontregeld dat ze niet meer weten wat wel en niet een indringer is. Ze reageren dan maar op alles.
Op voeding, supplementen en chemische stoffen.
Een andere oorzaak, los van de oververmoeidheid, is dat de mestcellen verkeerde opdrachten krijgen.
Hier spreekt uw receptor!
De opdrachten voor de mestcellen worden doorgegeven door de mestcelreceptor, deze zitten op de celwand van de mestcellen. De mestcelreceptor krijgt informatie vanuit zijn omgeving en geeft dit door aan de mestcel en aan andere mestcellen. Als de mestcelreceptor overgevoelig wordt, zend de verkeerde boodschappen door en dus worden de verkeerde stoffen aangevallen.
Waardoor worden de mestcelreceptoren overgevoelig?
Veel voorkomende oorzaken zijn schimmel, de ziekte van lyme en andere teekziekten, zoals bijvoorbeeld Bartonella. Schimmel is wel de meest voorkomende oorzaak. Beth O’Hara van Mastcell360.com, waar deze informatie vandaan komt, claimt dat bij 99% van haar clienten schimmel de oorzaak van hun mestcel activatie syndroom is.
Stap 3: Het verschil zien tussen histamine intolerantie en het mestcel activatie syndroom
Klachten bij het mestcel activatie syndroom:
- klachten die je huisarts en specialisten niet kunnen verklaren
- heel veel verschillende klachten (mestcellen zit in heel het lichaam)
- klachten die wijzen naar ontstekingen in meer dan 2 lichaamssystemen (bijvoorbeeld huid en darmen, of hersenen en longen)
Dan kunnen je klachten door mestcellen ontstaan. Je weet nu nog niet of dit door mastocytose komt, een andere aandoening waarbij er overmatig veel mestcellen worden geproduceerd, of dat je het mestcel activatie syndroom hebt.
De volgende klachten zie je bij zowel mestcel activatie syndroom als bij histamine intolerantie:
- angst
- depressie
- astma of andere ademhalingsproblemen waarbij je ademtekort hebt
- vermoeidheid
- maag en darm klachten, zoals diarree of constipatie
- hoofdpijn
- ontstekingen/zwelling
- slapeloosheid
- sinus problemen zoals verstopte neus of loopneus
- huidproblemen zoals huiduitslag, netelroos, flushing
Het verschil met het mestcel activatie syndroom is dat er bij deze veel meer verschillende klachten zijn en de klachten ernstiger zijn. Histamine intolerantie is ook makkelijker te verhelpen.
Als je ook onderstaande klachten hebt, kun je serieus overwegen dat je het mestcel activatie syndroom hebt.
- anaphylaxie
- auto immuun ziekten
- hersenmist
- MCS, meerdere chemische overgevoeligheden
- chronische infecties
- moeite met herstellen
- je hebt in het verleden te maken gehad met schimmel (dit is lang niet altijd zichtbare schimmel)
- je hebt in het verleden de ziekte van Lyme of een andere teek ziekte gekregen
- je bent overgevoelig voor licht en/of geluid
Als dit je bekend voorkomt heb je mogelijk het Mestcel Activatie Syndroom.
Wat zijn de oorzaken van het Mestcel Activatie Syndroom?
- chronische stress en trauma (ook vroege kindertrauma)
- ontregeling van het zenuwstelsel
- blootstelling aan giftige schimmels
- mestcellen worden getriggerd door voeding met histamine, lectinen en oxalaten
- infecties (de ziekte van Lyme, mold kolonisatie, Epstein Barre)
- oestrogeen dominantie
- zware metalen belasting
Dit zijn een aantal oorzaken waardoor je mestcellen van slag kunnen zijn.
De normale mestcelreactie
Hier een kort voorbeeld: Als je een ongeval hebt, wordt er histamine vrijgelaten om een onstekingsreactie te veroorzaken. Dit zorgt ervoor dat er heel snel meer bloed naar het gebied met schade kan stromen en de wond snel herstelt. Als dit klaar is, er is geen bedreiging meer, stabiliseren de mestcellen weer en komen er geen mediatoren meer vrij.
Ontregelde mestcelreactie
Als er een of meer onderliggende oorzaken zijn waardoor de mestcellen niet meer normaal reageren, blijven ze ontstekingsstoffen uitscheiden, zoals histamine. Meer histamine dan je lichaam af kan breken. De triggers zorgen er ook nog eens voor dat je lichaam histamine moeilijker af kan breken. Dit is waarom je vaak histamine intolerantie en MCAS samen ziet.
Wat is Histamine Intolerantie?
Bij histamine Intolerantie kan je lichaam het opgebouwde histamine in je lichaam niet (goed) afbreken. Zie het als een emmer die overloopt. Als je voedingsmiddelen met histamine eet, kan je emmer overlopen. Daarnaast zijn er groenten en fruit die histamine uit mestcellen laten vrij maken. Dit noemen we ‘liberators’. Ze triggeren mestcel activatie terwijl ze zelf geen histamine bevatten. Een andere stof in het product zorgt dan dat de mestcellen worden geactiveerd. Zoals bijvoorbeeld citroen of ananas.
Je hebt histamine intolerantie als je lichaam een teveel aan histamine heeft. Niet als je een allergische reactie op iets hebt.
Histamine wordt in je lichaam afgebroken door enzymen. Als er te weinig van deze enzymen zijn of de enzymen zijn niet voldoende actief, dan blijft er teveel histamine in je lichaam.
Waarom wordt het histamine in je lichaam te hoog?
Niet genoeg actieve histamine afbrekende enzymen
De twee belangrijkste histamine afbrekende enzymen zijn DAO en HNMT.
- DAO (diamine oxidase) breekt voornamelijk histamine in de darmen af
- HNMT (Histamine N-methyltransferase) breekt histamine buiten de darmen af, vooral in de hersenen en speelt een rol bij psychische klachten als angst en depressie.
Lees hier meer over DAO en HNMT.
Er zijn twee problemen die dit kunnen veroorzaken: Er is een tekort aan DAO en/of HNMT of de enzymen kunnen niet geactiveerd worden door tekort aan voedingsstoffen.
Darm problemen
Als je darmwand aangetast is door een onbalans in goede en slechte bacterien en andere ziekmakende organismen dan kan er een lekke darm ontstaan waardoor er in de darmen niet genoeg DAO aangemaakt kan worden.
Voedingstoffen tekorten
Als er wel genoeg DAO is, dan kan een tekort aan zink, gebonden koper, vitamine en vitamine B6 ervoor zorgen dat de enzymen niet werken.
Methylatie problemen
De methylatie is een chemisch proces waarbij moleculen aan elkaar gekoppeld worden. Bij Histamine Intolerantie is dit proces belangrijk voor de productie van het HNMT enzym en de stof die dit enzym activeert: SAMe (S-Adenosyl-L-Methionine).
Als de methylatie niet goed werkt, kan er een tekort aan HNMT of actieve HNMT ontstaan. De methylatie zorgt ook voor een goede ontgifting. Verbeter je de methylatie dan kan de ontgifting ineens versnellen, dit kan voor heel gevoelige mensen (wat vaak het geval is) te snel gaan waardoor er te zware Herxheimer reacties ontstaan. Begin daarom niet zomaar aan SAMe. Dit is iets wat pas in een latere fase van de behandeling gebruikt kan worden.
Heb je psychische problemen als angst en depressie en daarnaast MCAS, dan is de methylatie en het verbeteren van de werking het HNMT enzym een belangrijk punt voor jou om te behandelen.
Een milde manier om de methylatie te verbeteren is Zink Picolinaat en het B-vitaminen koppel: B6, B12 en 5-MTHF. Maar pas ook hier mee op en overleg met je behandelaar, want ook dit kan nog te sterk werken.
De ontgifting vind plaats in de lever en de nieren, deze twee organen zijn dan ook erg belangrijk in het helingsproces. De bijnieren en het hormoonstelsel zijn vaak ook ontregelt door alle stress in het leven. Een burnout is bij 90% van de mensen met MCAS een deel van de oorzaak. Het hormoonstelsel speelt een rol bij vrouwen die rond de menstruatie en in de overgang meer MCAS klachten ervaren. Ook dit speelt bij de meerderheid van de vrouwen een grote rol.
Mestcel Activatie Syndroom en Histamine Intolerantie zijn niet dus niet hetzelfde.
Bij MCAS zijn de mestcellen overactief en laten daardoor veel histamine vrij wat van nature in de mestcellen zit. Histamine zelf kan ook weer mestcellen activeren waardoor en nog meer histamine vrijkomt. En dat kan zich blijven herhalen. Hierdoor kan er meer histamine in je lichaam zijn dan dat je af kan breken.
Je hoeft bij MCAS geen histamine intolerantie te hebben. Als je voeding met histamine kan verdragen en dus voldoende histamine kan afbreken en je hebt wel allerlei klachten die je bij MCAS ziet, (zoals hierboven genoemd) kun je alleen MCAS hebben.
Er is altijd een reden waarom mestcellen overactief zijn. Zoals zware metalen of schimmel.
Hoe herken je een MCAS reactie?
Als je MCAS hebt krijg je binnen 30 minuten na contact met een trigger een reactie. Vaak is de reactie binnen enkele seconden of minuten, maar vertraagde reactie komt helaas ook voor.
Bij histamine intolerantie duurt het minstens 30 minuten en vaak ook nog een halve dag of een of twee dagen later, als de voeding in de darm aangekomen is waar het niet goed afgebroken wordt en de suikers gaan fermenteren waardoor de histamine verhoogt.
Bij MCAS ben je overgevoelig voor:
- bepaalde voeding
- supplementen
- medicatie
- geuren
- chemische stoffen, rook
- verzorgingsmiddelen
Als je ook al reageert op de geur van voeding of de reactie is er al voordat je de maaltijd op hebt, dan is dit een mestcel reactie. Geen teveel aan histamine in je voeding.
Bij MCAS zijn er meer dan 2 lichaamssystemen aangetast
Dit kan een combinatie zijn van je spijsvertering (darmklachten) en het zenuwstelsel (migraine) en/of huiduitslag en/of ademhalingsproblemen (astma). Je kunt bijvoorbeeld niet langs wasmiddelen in de supermarkt zonder klachten te krijgen. Of je krijg al een opgeblazen buik als je brood ruikt
Hoe lang duurt herstel?
Herstel heeft tijd nodig, als het alleen histamine intolerantie is kun je in een half jaar tot een jaar hersteld zijn. Is het MCAS reken dan op 2-5 jaar en mogelijk langer. Dit komt doordat je heel langzaam moet ontgiften en je niet zomaar van zware metalen afkomt.
Eens per jaar kun je deelnemen aan het MCAS Balans Programma. Dit is een jaar programma waarbij alle facetten van deze aandoening worden behandeld, naast voeding komen ook de psychische kant en leefstijl aan bod. Kijk hier voor meer informatie.
Het tweede enzym wat histamine afbreekt is Histamine-N-methyltransferase (HNMT). Dit enzym is werkzaam in de cellen zelf en werkt voornamelijk in de hersenen, nieren en lever en speelt een rol bij psychische klachtenE.