Koffie, zwarte en groene thee bevatten cafeïne en kunnen een hoop schade aanrichten als je er gevoelig voor bent. Het kan histamine klachten veroorzaken, maar ook angst kan ontstaan door cafeïne gebruik.

Soorten angst

Agorafobie, pleinvrees is een paniekstoornis (‘agora’ is het Griekse woord voor plein en ‘fobos’ betekent vrees).

Piekerstoornis: Als je last hebt van een piekerstoornis (ook: gegeneraliseerde angststoornis) dan ben je bijna de hele tijd overbezorgd. Meestal gaat dat over hele gewone gebeurtenissen of activiteiten.

Paniekstoornis: hierbij heb je plotselinge paniekaanvallen. Tijdens zo’n aanval krijg je last van allerlei lichamelijke klachten. Je krijgt bijvoorbeeld hartkloppingen, of het klamme zweet breekt je uit.

Verlatingsangst: Dit is een buitensporige angst om verlaten te worden door de mensen waaraan je gehecht bent.

Sociale angst: Je bent bang dat anderen je kritisch beoordelen of zelfs afwijzen. Je voelt je onzeker over jezelf en vreest dat mensen je niet aardig vinden.

Specifieke fobien: Bij een specifieke fobie heb je een hevige, irrationele angst voor bepaalden objecten, dieren of situaties. 

Stoffen-induceerde angst stoornis: dit is een rusteloosheid en nervositeit of paniek wat ontstaat na het innemen van drugs of bij het stoppen van drugs. Drugs en medicatie wat deze angsten kan opwekken zijn: cocaïne, marihuana en LSD en vrij verkrijgbare medicijnen zoals slijmvlies afbrekende verkoudheidssprays. Deze mag je dan ook maar een korte periode gebruiken.

Er zijn meerdere oorzaken van het ontstaan van angsten en angststoornissen, stress is een belangrijke factor en daarnaast ook alcohol, drugs, cafeïne, medicatie en hartproblemen.

Cafeïne belast de bijnieren

Ik wil in dit stuk de werking van cafeïne in combinatie met histamine en angst benadrukken. Cafeïne is een stimulerende stof. Het geeft een zenuwachtig gevoel en geeft dezelfde reactie als het vecht/vlucht respons waarbij je bijnieren adrenaline vrijmaken en daarna cortisol om de adrenaline te verlagen. Mijn ervaring (red.Lisa) is dat meeste mensen met MCAS een burn out hebben gehad door langdurige stress. Al dan niet mede veroorzaakt door het drinken van veel koffie en adrenaline verslaving. De bijnieren zijn dan uitgeput. Het drinken van koffie is dan funest.

De vecht/vlucht respons kan een angstaanval veroorzaken. Een kopje koffie kan er dan voor zorgen dat je je nerveus, chagrijnig bent en je de hele nacht wakker bent. Bij ernstige adrenaline verslaving kan het zijn dat deze effecten uitblijven omdat, net zoals bij een zware alcoholverslaving waarbij het lichaam gewend is geraakt aan grote hoeveelheden alcohol. Dit noemt men cafeïne tolerantie.

Zou je in één keer stoppen met het drinken van koffie, dan zul je je sneller moe voelen. Dit is een normale reactie en ontstaat doordat je lichaam meer neurotransmitter receptoren heeft aangemaakt om de grote hoeveelheden cafeïne te kunnen verwerken. Als de cafeïne dan wegvalt wordt er extra veel neurotransmitter adenosyl opgenomen, deze neurotransmitter zorgt voor het slaapgevoel.

Kijk naar dit filmpje over hoe de neurotransmitters en cafeïne werken en hoe je af kunt kicken van cafeïne. Na een week hebben de receptoren zich weer hersteld.

https://youtu.be/jOfquPE1cnU

Als je koffie blijft drinken zullen je bijnieren overbelast raken en kun je zware angst en depressies krijgen omdat je je bijnieren ook de gezondheid beïnvloeden en viceversa. Je blijft dus in vicieuze cirkel als je bijnieren uitgeput zijn en je darmflora verre van gezond is en je daarbij koffie of zwarte/groene thee blijft drinken. Chocolade valt trouwens ook onder de cafeïne houdende middelen.

Caffeine gehaltes in dranken en chocola

• Koffie, grote mok 162 mg
• Koffie, kopje 105 mg
• Espresso, 100 ml 212 mg
• Latte/cappuccino 65 mg
• Decaf koffie 10 mg
• Cola 300 ml 35-45 mg
• Zwarte/groene thee, grote mok 50 mg
• Decaf thee 5 mg
• Pure chocolade 100 gram 43 mg
• Melkchocolade 100 gram 20 mg
• Warme chocolademelk 5 mg

Energiedrankjes zijn helemaal funest en moet je absoluut niet gebruiken vanwege het hoge cafeine, taurine en suikergehalte.

Cafeïne stress, de darmflora en histamine

Het advies voor een gezond persoon, zonder stress, zonder bijnierklachten, met een gezond darmstelsel en lever is 400 mg. Drink je meer dan 2 mokken koffie per dag dan zit je hier al overheen. Je kunt je voorstellen wat de schade is als je organen niet naar behoren werken.

Iedere vorm van stress, dus ook het gebruik van cafeïne , zal de darmgezondheid verminderen. De gezonde darmflora zal afnemen en pathogene organismen kunnen de overhand nemen. Daarbij komt dan ook dat de werking van diamine oxidase, wat in de darmen geproduceerd wordt geblokkeerd wordt waardoor histamine uit voeding niet afgebroken kan worden. Als de darmflora dan erg laag is, kan ook voeding wat geen histamine bevat gaan rotten waardoor er fermentatie optreedt wat dan weer zorgt voor histamine vorming.

Veel mensen schakelen daarom over op chicorei koffie of johannesbrood koffie. Op deze manier kan men nog steeds genieten van koffie, maar zonder het typische effect van cafeïne.

Is cafeïne vrije koffie en thee een oplossing?

Cafeïnevrije koffie lijkt een goede oplossing omdat je haast geen cafeïne meer binnenkrijgt. Maar om cafeïne van koffiebonen te onttrekken zijn er chemicaliën nodig die als kankerverwekkend beschouwd worden. Meestal worden de bonen daarom in water geweekt en vervolgens met wat chemicaliën behandeld. Deze chemische stof moet de cafeïne kunnen extraheren, en alleen dat, zodat het aroma blijft.

De eerste bekende procedure is de methode van Roselius, waarbij de zeer giftige stof benzeen wordt gebruikt. Daarom wordt het, voor zover ik weet, tegenwoordig niet meer gebruikt. Een andere methode is de behandeling van de bonen met dichlormethaan, een oplosmiddel waarvan wordt vermoed dat het kankerverwekkend is. Minder schadelijk is de behandeling met vloeibare stikstof, die helaas vrij duur is.

Een ander alternatief wordt het Swiss Water Process genoemd. Het probleem met deze methode is dat tijdens het aanbrengen van water en het spoelen door een koolstoffilter niet alleen de cafeïne uit de bonen wordt opgelost, maar ook sommige aromatische stoffen wegspoelen. Vanuit het oogpunt van een producent is een ander nadeel dat de geëxtraheerde cafeïne later niet kan worden gedroogd en anders verkocht, e. g. voor energiedranken. Dus producenten kunnen zich wenden tot het extraheren van cafeïne door koolstofdioxide toe te passen.

Een mogelijke aanvullende methode is de behandeling van de bonen met triglyceriden. De olie haalt de cafeïne eruit, maar laat het aroma intact.

Vooral biologische koffieproducenten wenden zich tot de methode waarbij dichlormethane wordt toegepast of een andere methode die werkt met ethylacetaat, een stof die ook in veel fruit voorkomt. Het probleem is dat we niet altijd weten hoe het ethylacetaat is geproduceerd. Sommige koffiemerken fermenteren suikerriet om melasse met alcohol te krijgen en voegen vervolgens azijnzuur toe. Maar anderen nemen misschien de kortere weg door het laboratorium.

Het probleem met decafé is: hoe weet je welke methode er werd gebruikt om de cafeïne eruit te krijgen?

Thee en cafeïne

Zwarte thee bevat ook cafeïne, dus zwarte thee blokkeert ook de DAO. De vuistregel is hier: hoe sterker de thee, hoe bitterder deze wordt en hoe meer cafeïne deze bevat. Laat het theezakje of het thee-ei daarom niet te lang staan. IJsthee die je in flessen kunt kopen, wordt meestal ook van zwarte thee gemaakt. Dus probeer je eigen ijsthee te maken, b.v. met rooibosthee.

Over het algemeen wordt groene thee beter verdragen dan zwarte thee, hoewel het nog steeds cafeïne bevat. Toch is het niet gefermenteerd. Rooibosthee en zwarte thee zijn beide gefermenteerd. Rooibos thee heeft gewoon geen cafeïne. De meeste kruidenthee kan zonder zorgen worden geconsumeerd (als je allergieën hebt, moet je wel rekening houden met mogelijke kruisreacties).

Histamine en cafeïne

Als laatste wil ik nog benadrukken dat cafeïne vocht onttrekt aan je lichaam , uitdroging is een belangrijke histamine trigger. Ten tweede zorgt cafeïne ervoor dat het insuline gehalte in het bloed wordt verhoogd, hierdoor kan insuline resistentie ontstaan en blijft er meer suiker in het bloed. Hierdoor kunnen cellen uitdrogen.

Dus op twee manieren zorgt cafeïne ervoor dat cellen dreigen uit te drogen. Hierdoor kunnen cellen afsterven. Om dit te voorkomen laten mestcellen histamine vrij, histamine trekt namelijk vocht aan. Zo worden de uitgedroogde cellen van vocht voorzien. Daarbij is het ook belangrijk dat er geen suiker wordt geconsumeerd en de elektrolyten in balans zijn. Om de cellen van voldoende vocht te voorzien is er zout nodig. Bij te weinig zout- en vocht inname kunnen cellen uitdrogen. Cafeïne zorgt voor een grote vocht en zout uitscheiding.

Al met al vele redenen om cafeïne houdende producten uit je dieet te schrappen. Als je nu nog koffie of zwarte/groene thee drinkt (koffie blijft wel het meeste schadelijke) zul je merken dat je histamine en je angstklachten verminderen. Zorg daarbij voor voldoende vocht en zout en verminder je suikerconsumptie.

Dit artikel gaat over het effect van cafeïne op angststoornissen. Angststoornissen kunnen, zoals ik beschreef ook andere oorzaken hebben en het weglaten van alleen cafeïne kan niet voldoende zijn. Er moet gekeken worden naar het gehele voedingspatroon, leefstijl en de medicatie.

Disclaimer: Dit artikel is geschreven vanuit de visie van de schrijver. Het is bedoeld ter informatie en is geen medisch advies. Ga voor medisch advies naar uw (huis)arts. Lisa Goudzwaard is ervaringsdeskundige MCAS en wil mensen helpen hun lichaam en geest te begrijpen en hun zelfhelend vermogen, mentaal en lichamelijk te vergroten.

Bronnen:
https://adfstichting.nl/over-angst-en-dwang/angst-en-fobie/